Nghiên cứu mới cho thấy tình trạng buôn bán chim tự do tại Việt Nam

99% các loài này là loài bản địa của Việt Nam. Tuy nhiên, quy định quản lý buôn bán chỉ được áp dụng cho 771 cá thể (10% tổng số cá thể): không có quy định quản lý đối buôn bán đối với chín trong số 10 loài được ghi nhận nhiều nhất trong cuộc khảo sát. 

Bà Kanitha Krishnasamy, Quyền Giám đốc Khu vực Đông Nam Á của TRAFFIC cho rằng “Kết quả khảo sát đồng nhất với nhu cầu đang tăng đối với các loài chim bản địa tại Việt Nam. Tuy nhiên, không có quy định quản lý đối với đa số các loài chim mà khảo sát ghi nhận được, do đó, một số lượng lớn chim đang bị khai thác mà không có sự quản lý về tính bền vững hay tác động nghiêm trọng của việc khai thác lên các quần thể ngoài tự nhiên.”

Cũng theo bà Krishnasamy, số lượng loài và cá thể chim bị buôn bán đã tăng so với các khảo sát khác vào năm 1991, 1998, 2001 and 2008; số lượng, tên loài và số lượng lớn cá thể chim chưa trưởng thành bị bày bán cho thấy sự cần thiết phải cải thiện hoạt động giám sát buôn bán, khai thác, chăn nuôi và nuôi sinh sản các loài chim. 

Theo khảo sát, Di đá Lonchura punctulata (21%) and Chào mào Pycnonotus jocosus (15%) là hai loài có số lượng cá thể bị bày bán nhiều nhất với tổng cộng gần 3000 cá thể. Chào mào là loài chim lồng nổi tiếng và cũng là một trong những loài có số lượng nhiều nhất qua ghi nhận của TRAFFIC tại các thị trường buôn bán chim ở Singapore và Bangkok. 

Trong các loài mà khảo sát ghi nhận được, có bảy loài được Chiến lược Bảo tồn các loài chim hót thuộc Bộ Sẻ của Đông Nam Á xếp vào dạng đang bị đe dọa do buôn bán trong khu vực. Bảy loài này bao gồm: Chích chòe lửa Copsychus malabaricus, Vành khuyên Zosterops palbebrosus, Chích chòe than Copsychus saularis, Kim Oanh tai bạc Leiothrix argentauris, Yểng Gracula religiosa, Sẻ Java Lonchura oryzivora và Chim lam Irena puella.

Nghiên cứu khuyến nghị việc tăng cường giám sát và quản lý hoạt động khai thác và buôn bán chim hoang dã nhằm đảm bảo không tác động tiêu cực lên các quần thể ngoài tự nhiên. 

Đặc biệt, các tác giả kêu gọi đưa thêm các loài đặc hữu của Việt Nam và các loài được Sách đỏ IUCN xếp hạng bị đe dọa toàn cầu vào các quy định của pháp luật Việt Nam. 

Bà Madelon Willemsen, Trưởng đại diện TRAFFIC tại Việt Nam cho biết, “TRAFFIC luôn sẵn sàng hỗ trợ các nhà chức trách Việt Nam trong việc rà soát và củng cố các quy định pháp luật. Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp thông tin về tình trạng buôn bán chim tại Việt nhằm giúp xác định nhu cầu và mức độ cấp thiết của việc chỉnh lý chính sách và pháp luật, đảm bảo Việt Nam tuân thủ các cam kết quốc tế về bảo tồn đa dạng sinh học.” 

TS. Sonja Luz, Giám đốc Bảo tồn, Nghiên cứu và Thú y, Quỹ Bảo tồn hoang dã Singapore, nhà tài trợ cho khảo sát này, cho biết “Kết quả khảo sát giúp chúng ta hiểu rõ hơn về mức độ buôn bán chim trong khu vực và chỉ ra những loài, phân loài, thường bị buôn bán. Đây là những thông tin hết sức quan trọng đối với hoạt động bảo tồn chim trong khu vực.” 

Báo cáo có tựa đề Bị giam lỏng trong thành phố: Một cuộc khảo sát hoạt động buôn bán chim ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam ghi nhận kết quả của khảo sát thứ sáu trong chuỗi các khảo sát của TRAFFIC tại những thị trường buôn bán chim tiếng tăm trong khu vực. Trước đó, các khảo sát khác đã được tiến hành tại Indonesia (3 khảo sát), Thái Lan và Singapore, ghi nhận việc buôn bán tổng cộng 60.000 cá thể chim.

Báo cáo này được ra mắt cùng thời điểm phát động chiến dịch Silent Forest, tạm dịch là Khu rừng im lặng. Đây là một chiến dịch của Hiệp hội Vườn thú và Sinh vật biển Châu Âu nhằm giải quyết và hạn chế cuộc khủng hoảng tuyệt chủng các loài chim hót thuộc Bộ Sẻ tại Châu Á, đồng thời nâng cao nhận thức trong và bên ngoài cộng đồng các vườn thú. 

Ghi chú:

Để biết thêm thông tin, vui lòng liên hệ: 
Elizabeth John, Cán bộ Truyền thông Cấp cao, TRAFFIC Đông Nam Á Tel: +603 7880 3940 / +6012 2079790 Email: